สวนแก้วคำเอ้ย: ตัวอย่างการพัฒนาพื้นที่เอกชนเพื่อประโยชน์สาธารณะ
“บางครั้งการทำบุญไม่จำเป็นต้องทำกับวัดเสมอไป การสร้างสวนให้คนในชุมชนได้มาใช้เวลาด้วยกัน ทั้งคนแก่ที่มากับหลาน ๆ หรือพ่อแม่ที่จูงตายายมาเดินเล่น น้าว่านี่ก็เป็นการทำบุญนะ และสวนแบบนี้คือภาพที่น้าอยากเห็นมาตั้งแต่เด็ก ๆ น้าเลยทำเพื่ออุทิศให้กับบรรพบุรุษของน้า”— ณัฏฐ์รมณ อยู่เย็น (น้าปุ๊ก) เจ้าของสวนแก้วคำเอ้ย สวนแก้วคำเอ้ยเป็นตัวอย่างที่น่าสนใจของแนวคิด พื้นที่เอกชนเพื่อประโยชน์สาธารณะ (Privately Owned Public Space) ซึ่งสะท้อนความร่วมมือระหว่างรัฐและเอกชนในการพัฒนาเมืองเพื่อสร้างคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น โดยปกติแล้ว แนวคิดนี้มักเกิดขึ้นจากแรงจูงใจ เช่น การลดหย่อนภาษี การสนับสนุนโครงสร้างพื้นฐาน หรือการเพิ่มอัตราส่วนพื้นที่อาคารต่อพื้นที่ดิน แต่สำหรับสวนแก้วคำเอ้ย แรงจูงใจเริ่มต้นกลับมาจากความเชื่อ ความหวังดี และความปรารถนาในการแบ่งปัน บนพื้นที่กว่า 12 ไร่ ในเขตเทศบาลตำบลสันทรายหลวง อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งมีประชากรกว่า 15,000 ครัวเรือน สวนแห่งนี้ตั้งอยู่ติดลำน้ำโจ้ และกลายเป็นหนึ่งในพื้นที่สำคัญของโครงการพัฒนาพื้นที่ริมน้ำโจ้ให้เป็นพื้นที่สีเขียวที่เชื่อมต่อกันยาวกว่า 8 กิโลเมตร โดยครอบคลุมสวนสาธารณะ 8 แห่ง โครงการนี้ตั้งเป้าหมายให้ประชากรกว่าครึ่งหนึ่งสามารถเดินเท้าถึงพื้นที่สาธารณะภายในเวลา 15 นาที คุณค่าและผลกระทบของพื้นที่สีเขียว การพัฒนาพื้นที่เช่นนี้ไม่เพียงสร้างประโยชน์ด้านสิ่งแวดล้อม แต่ยังส่งเสริมคุณภาพชีวิตของผู้คนในหลายมิติ: สวนแก้วคำเอ้ยจึงไม่เพียงเป็นพื้นที่สีเขียวเพื่อการพักผ่อน แต่ยังเป็นตัวอย่างของความสอดคล้องระหว่างนโยบายเมืองและการพัฒนาพื้นที่เอกชนเพื่อประโยชน์สาธารณะ หากแนวทางนี้ได้รับการสนับสนุนในพื้นที่อื่น […]
Continue Reading
สวนผักคนเมืองเชียงใหม่: จากภูเขาขยะสู่พื้นที่ผลิตอาหารสาธารณะ
“จากภูเขาขยะ สู่พื้นที่ผลิตอาหารสาธารณะด้วยความร่วมมือของชาวเชียงใหม่” ในช่วงต้นปี 2020 เมืองเชียงใหม่ได้รับผลกระทบหนักจากสถานการณ์โรคระบาด COVID-19 เมื่อเศรษฐกิจที่พึ่งพาการท่องเที่ยวต้องหยุดชะงัก คนตัวเล็กในชุมชน เช่น แรงงานรายวันและผู้ให้บริการ ต้องเผชิญความยากลำบาก รายได้หายไป แต่ความจำเป็นพื้นฐานอย่างอาหารยังคงอยู่ ในวิกฤตครั้งนี้ ความร่วมมือจากหลากหลายภาคส่วนได้จุดประกายข้อเสนอสำคัญ: การพัฒนาที่ดินรัฐเพื่อสร้างความมั่นคงทางอาหาร จนเกิดเป็นโครงการ “สวนผักคนเมืองเชียงใหม่” บนที่ดินประเภท นสล. (หนังสือสำคัญสำหรับที่หลวง) ใจกลางเมืองเชียงใหม่ พื้นที่รกร้างราว 3 ไร่ ที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นกองขยะสูงกว่า 3 เมตร รวมปริมาณกว่า 5,700 ตัน ได้รับการพลิกโฉมโดยกลุ่มอาสาสมัครที่มาจากหลากหลายภาคส่วน เช่น เป้าหมายหลักของโครงการถูกกำหนดไว้ 3 ประการ: ความท้าทายและความสำเร็จ การเปลี่ยนพื้นที่เสื่อมโทรมให้เป็นพื้นที่สีเขียวต้องเผชิญความท้าทายหลายด้าน เช่น ในเวลาเพียงไม่นาน สวนผักคนเมืองเชียงใหม่ ได้พิสูจน์ให้เห็นถึงพลังของการออกแบบที่ดีและการมีส่วนร่วมอย่างสร้างสรรค์ โดยเปลี่ยนพื้นที่รกร้างให้กลายเป็นพื้นที่สีเขียวที่ชุมชนรักและรู้สึกผูกพัน คุณค่าเหนือกว่าพื้นที่ปลูกผัก สวนแห่งนี้ไม่เพียงตอบโจทย์ด้านความมั่นคงทางอาหาร แต่ยังสร้างคุณประโยชน์หลากหลาย: “สวนผักคนเมืองเชียงใหม่” จึงเป็นมากกว่าสวนผัก แต่มันคือ จุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลงเมือง ที่เกิดขึ้นจากพลังของความร่วมมือและความฝันที่จะสร้างสิ่งแวดล้อมที่ดีขึ้นเพื่อคนทุกคนในสังคม https://www.facebook.com/@ChiangmaiUrbanFarm
Continue Reading